پس از 35 سالگی و با افزایش سن، احتمال بارداری کاهش یافته و سبب ایجاد دغدغه در خانم ها می گردد در نتیجه روش کمک باروری فریز تخمک در این موارد می تواند بسیار کاربردی و سودمند باشد. مناسب ترین سن جهت فریز تخمک پیش از 35 سالگی می باشد، اما در سنین 30 تا 40 سالگی نیز فریز تخمک قابل انجام است.
کاربرد فریز تخمک
استفاده از تکنیک فریز تخمک برای خانم هایی که تصمیم به حفظ قدرت باروری خود در آینده دارند، توصیه می شود از جمله:
خانم هایی که به سرطان مبتلا هستند و در حال انجام شیمی درمانی می باشند.
خانم هایی که طی اعمال جراحی دچار آسیب به تخمدان ها شده اند.
افرادی که در اثر جهش های ژنتیکی به بیماری هایی مانند سندرم ترنر و سندرم ایکس شکننده مبتلا هستند که منجر به نارسایی تخمدان ها می گردند.
خانم هایی که دچار بیماری های مربوط به تخمدان می باشند که احتمال آسیب به تخمدان در آن ها وجود دارد.
زنانی که به دلایل مختلف مانند تحصیل، کار یا دلایل شخصی تمایل دارند تا بارداری خود را به تاخیر بیاندازند.
مراحل فریز تخمک
فردی که متقاضی انجام فریز تخمک می باشد باید مراحل فریز تخمک را پشت سر بگذارد به این صورت که ابتدا باید به یک مرکز ناباروری مراجعه نموده و در روز سوم سیکل قاعدگی آزمایشات هورمونی از قبیل آزمایش FSH، AMH و استرادیول و آزمایشات مربوط به بیماری های عفونی مانند HIV و هپاتیت را انجام دهد. انجام سونوگرافی جهت بررسی وضعیت تخمدان ها و فولیکول ها نیز توصیه می گردد. پس از انجام بررسی های اولیه، دیگر مراحل فریز تخمک به ترتیب زیر انجام می گیرند.
عمل تخمک گیری یا پانکچر
عمل تخمک گیری نیز از مراحل فریز تخمک می باشد که طی آن با کمک سونوگرافی واژینال، توسط یک سوزن توخالی نازک فولیکول های مناسب و بالغ از تخمدان خارج می شوند. هرچه میزان تخمک های گرفته شده بیشتر باشد میزان موفقیت فریز تخمک بیشتر خواهد بود. در عمل تخمک گیری از آرام بخش یا بیهوشی سبک جهت کاهش درد استفاده می شود
انجماد تخمک
پس از عمل تخمک گیری، تخمک های دریافت شده در تانک نیتروژن مایع در دمای منفی 196 درجه نگهداری می شوند تا از فعالیت بیولوژیکی تخمک ها جلوگیری شود. انجماد تخمک ها به دو صورت انجماد آهسته و انجماد شیشه سازی یا سریع انجام می گیرد.
در روش انجماد آهسته ابتدا از غلظت های کم ماده Cryoprotectants (موادی با غلظت بالا که از تشکیل بلور یخ در داخل سلول ها جلوگیری می نمایند) استفاده می شود و سپس درجه حرارت به تدریج کاهش می یابد، در نتیجه متابولیسم سلول های تخمک کم شده و بعد از آن از غلظت بیشتری از ماده مربوطه استفاده می گردد.
در روش انجماد شیشه سازی یا سریع، از غلظت بالای Cryoprotectants استفاده می شود و فرآیند انجماد به سرعت انجام می گیرد در نتیجه از تشکیل بلورهای یخ در داخل سلول ها جلوگیری می شود.
استفاده از تخمک فریز شده
پس از انجام مراحل فریز تخمک، در صورتی که فرد تصمیم به بارداری بگیرد، مرحله بارور کردن تخمک فریز شده انجام می گردد به این صورت که پس از اینکه تخمک از حالت فریز شده خارج گردید در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از تکنیک ICSI (تزریق درون سیتوپلاسمی اسپرم) با اسپرم لقاح داده می شود. چند ساعت پس از اتمام روش میکرواینجکشن، فرد می تواند مرکز درمانی را ترک نماید.
عوارض فریز تخمک:
عوارض حاصل از داروهای تحریک تخمدان
از عوارض فریز تخمک می توان به عوارضی که در اثر استفاده از داروهای تحریک تخمدان ایجاد می شوند، مانند ایجاد سندرم تحریک بیش از حد تخمدان، اشاره کرد. در سندرم تحریک بیش از حد تخمدان، تخمدان ها متورم و دردناک می شوند. از دیگر علائم این بیماری درد شکم، استفراغ، تنگی نفس و افزایش وزن می باشند
عوارض حاصل از عمل تخمک گیری
خون ریزی و ایجاد عفونت که در اثر عمل تخمک گیری ممکن است ایجاد گردد نیز یکی دیگر از عوارض فریز تخمک می باشد. همچنین عوارض ناشی از داروهای بیهوشی عمومی که برای عمل تخمک گیری استفاده می شوند نیز یکی از عوارض فریز تخمک است.
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم
- پس از تخمک کشی در صورت داشتن علائم زیر، حتما با پزشک خود تماس بگیرید.
تب بالای 5/38 درجه سانتی گراد
افزایش وزن بیشتر از 9/0کیلوگرم در 24 ساعت
داشتن خون ریزی شدید به صورتی که در یک ساعت مجبور به تعویض بیش از دو پد بهداشتی شوید.
اختلال در ادرار کردن